FIREFOX OS - RAZBIJANJE MONOPOLA?

Firefox OS je open-source operativni sistem za pametne telefone (smartphones) i tablet računare. Razvijen od strane Mozille, neprofitne organizacije (very important!) poznate po svom internet pretraživaču Mozilla Firefox-u.
Glavna ideja je da Firefox OS pruži upotpunjen operativni sistem za mobilne uređaje, koristeći otvorene standarde (standarde koji su javno dostupni i za čiju su upotrebu vezana različita prava i odnose se na tehnologije koje su besplatne ili zahtijevaju male novčane nadoknade) i pristupe kao što su HTML  aplikacije, JavaScript (o JavaScript-u i HTML-u, pored već linkovanog sadržaja, možete više saznati u tekstu mog kolege Miloša), open-web aplikacioni programski interfejs, i za nas možda najinteresantnije - application marketplace! Kada sagledamo sve sadržaje koje posjeduje Firefox OS, možemo bez ustezanja reći da ovaj operativni sistem može ići rame uz rame sa najpoznatijim operativnim sistemima kao što su iOS, Android i slični, kreirani od strane najvećih svjetskih kompanija poput Google-a ili Apple-a koje drže monopol (hint: nije društvena igra) u svijetu kad su tehnologije u pitanju.

MAY THE BATTLE BEGIN!

Malo da se bavimo "istorijom" (ako par godina unazad možemo nazvati istorijom); Firefox OS se prvi put pominje kao projekat B2G, kasnije preimenovan u sadašnji naziv. Prvobitna ideja je bila da se kreira kompletan operativni sistem koje će biti open-source i koji će dati slobodu web developerima da slobodno kreiraju aplikacije koje će biti u potpunosti jednake i po kvalitetu i po sadržaju onima koje razvijaju velike svjetske korporacije. Prvi put je predstavljen u februaru 2012. godine. U Januaru 2013. potvrđeno je da će ZTE korporacija isporučivati pametne telefone sa Firefox OS-om, a u julu iste godine je lansiran prvi telefon sa Firefox OS-om. Prilično brzo odvijanje ključnih događaja u životu male vatrene lisice.

Prvi smartphone sa "lisicom".

Firefox OS platforma se sastoji od više komponenti. U slučaju da želite da se bavite kreiranjem aplikacija za ovaj operativni sistem, ne morate da budete posebno upoznati sa njegovom arhitekturom. Ipak, malo ćemo se pozabaviti tom temom. Elem, korisnički interfejs Firefox OS-a se naziva Gaia. Sve što vidimo na ekranu kada se pokrene ovaj operativni sistem je produkt Gaia lejera. Gaia implementira lock ekran, home ekran i sve aplikacije koje očekujete da jedan pametni telefon/uređaj ima. U potpunosti je kreiran pomoću CSS-a, JavaScripta i HTML-a. Naredni lejer se naziva Gecko. On predstavlja podršku slobodnim standardima o kojima smo govorili na samom početku, tj. podrška HTML-u, CSS-u i JavaScriptu. Takođe, obezbjeđuje da API rade propisno na svakom operativnom sistemu koji on (Gecko) podržava. Treći lejer je Gonk, lower-level operativni sistem Firefox OS-a. On u stvari predstavlja lejer za port ovanje Gecko-a, iliti adapter između Gecko-a i hardvera.

Dijagram arhitekture Firefox OS-a, za one koji žele malo dublje da zađu u materiju.

Nakon sve geek priče, pozabavimo se malo realnošću i svjetskim tržištem. Postavlja se pitanje: da li Firefox OS ima snage/kvaliteta/sreće da se pokaže kao ozbiljan kandidat za razbijanje monopola postavljenog od strane Google-a, Apple-a i još par velikih korporacija? Veliki potencijal postoji, kvalitet - takođe. Željno iščekujemo da vidimo kako će se na djelu pokazati marketinški planovi Mozille. Ideja je da se pametni telefoni lansiraju na tržišta slabije razvijenih zemalja i zemalja u razvoju generalno po cijeni od 25$ (DVADESET PET DOLARA). To može biti mač sa dvije oštrice, ali može se reći da u današnje vrijeme to djeluje kao pametan, i prije svega na neki način human postupak. Veliki broj ljudi koji nikad nisu bili u mogućnosti da koriste pametne telefone će uskoro dobiti tu priliku bez da štede mjesecima (pa i godinama). Simpatično narandžasto pakovanje će dobiti priliku da se pokaže svijetu, i nadamo se da će tu priliku mudro iskoristiti! Džoni out.